Je bent nieuwsgierig welke competenties en vaardigheden in de toekomst belangrijk zijn? Goed dat je er alvast onderzoek naar doet, omdat je op tijd bewust aandacht aan de competenties kunt geven die straks erg waardevol zijn.
Net als de andere artikelen is er onderzoek gedaan naar het onderwerp. En je komt verschillende competenties tegen die straks in een rijtje worden genoemd. Maar nóg belangrijker is om het onderliggende mechanisme te begrijpen. Op die manier loop je niet achter de feiten aan en kijk je vooruit.
Welke toekomstige competenties worden belangrijk?
- Sociale intelligentie
- Creativiteit en innovatie vermogen
- Probleemoplossend vermogen
- Zelfmanagement en teammanagement
- Multidisciplinair zijn
- Onderhandelen en servicegericht denken
- Informatie verwerking en delen
- Werken met digitale tools
- Inzicht in nieuwe media
- Samenwerkend vermogen
- Leren door te doen
- Kritisch denken
- Cognitieve flexibiliteit
- Communicatie
Dit is een verzameling van de competenties die worden genoemd. Je ziet hierin ook een gedeeltelijke overlap en hoe bepaalde competenties samenwerken. En als je dit artikel over 15 jaar zou lezen dan kan het weer helemaal anders zijn. Om die reden is gedestilleerd wat de essentie is.
De 5 belangrijkste toekomstige competenties
Het probleem met lijstjes is dat na verloop van tijd deze door de tijd worden ingehaald. Om die reden is het interessanter om overkoepelend te kijken wat er nodig is.
Links staan de competentie die de essentie van de lijst samenvatten. Afhankelijk van je persoonlijkheid heb je meer aanleg voor de één dan voor de ander. Maar met deze overkoepelende competenties kan je de toekomst aan en ook de toekomst die daarop volgt. Dit komt omdat ze inspelen op de dingen die altijd blijven bestaan. Het is de vorm die veranderd.
Emotionele intelligentie
- Het vermogen om emoties waar te nemen. Dit kan van jezelf zijn of die van anderen.
- Redeneren met emoties i.c.m. met je cognitieve vermogen om beslissingen te nemen. Bijvoorbeeld om prioriteiten te bepalen.
- Emoties die we waarnemen, kunnen een grote verscheidenheid aan betekenissen hebben. Het goed interpreteren en begrijpen van emoties is daarom cruciaal.
- Het vermogen om emoties effectief te beheren is een cruciaal onderdeel van emotionele intelligentie. Emoties reguleren en gepast reageren op de emoties van anderen zijn belangrijke aspecten van emotioneel management.
Heeft op diverse situaties invloed. Denk aan:
- Samenwerken
- Teammanagement
- Onderhandelen
- Zelfmanagement
- Communicatie
Analytisch vermogen
Wat is analytisch vermogen?
Analytische vaardigheden verwijzen naar het vermogen om informatie te verzamelen en te analyseren, problemen op te lossen en beslissingen te nemen. Het beschikken over deze vaardigheden helpt bij het oplossen van problemen en het verbeteren van de algehele productiviteit en het succes ervan.
- Problemen oplossen
- Teammanagement
- Samenwerken
- Kritisch denken
Aanpassingsvermogen
Je bent in staat je aan te passen en te reageren op de veranderende omgeving. Je gaat er constructief mee om door bijvoorbeeld nieuwe kansen te signaleren of actief deel te nemen aan het proces van de verandering.
Je hebt hier verschillende onderdelen in. Het kan iets simpels zijn zoals een werkrooster. Dat is relatief passief, omdat je dezelfde vaardigheden op een ander moment inzet. Een actievere rol is dat als je een taak doet. Je vanuit de praktijk (geleidelijk) het proces aanpast, omdat dit beter is.
Nog een hoger niveau is dat je onderhandelt, grenzen stelt en je actief de lange termijn in de gaten houdt.
Op het hoogste niveau anticipeer je op de eisen die gevraagd worden en kun je voor jezelf en anderen de prioriteiten scheppen die gevraagd worden in complexe en uitdagende situaties.
Aanpassingsvermogen en flexibiliteit op verschillende situaties invloed. Denk aan:
- Servicegerichte aanpak
- Onderhandelen
- Problemen oplossen
- Samenwerken
- Omgaan met digitale tools en (sociale) media
Communicatie
Communicatie is best een complex begrip, omdat het verschillende facetten bevat. Om te voorkomen dat de omschrijving te vaag wordt, zijn dit belangrijke concrete eisen van een goede communicatie:
- Breng duidelijk en concreet ideeën over.
- Herken wanneer het gepast is om te communiceren.
- Identificeer de communicatiedoelen.
- Kies het meest geschikte en effectieve medium om te communiceren.
- Communiceer ethisch.
- Toon geloofwaardigheid.
- Identificeer en verhelder misverstanden.
- Goed omgaan met conflicten.
- Luister aandachtig.
- Sta open voor andermans standpunt.
- Onderhandelen
- Samenwerken
- Problemen oplossen
- Innoveren
- Kritisch denken
Deze competenties hebben de test van tijd doorstaan
Omdat bepaalde vaardigheden en competenties zich al honderden jaren bewezen hebben. Onderhandelen, samenwerken, innovatie, problemen oplossen en communiceren met anderen (consumenten, aandeelhouders, marketeers etc.) linksom of rechtsom altijd iets hebben gebracht.
Daarom zullen werkgevers dit blijven eisen/verlangen van werknemers. En afhankelijk van het beroep hoef je uiteraard niet alles te beheersen. Maar ook als je voor jezelf werkt, zijn dit de kwaliteit die voor een aanwas van nieuwe klanten zorgen, je de huidige klanten perfect kunt helpen en met je bedrijf vooruit blijft gaan.
Om die reden moet je niet alleen naar de huidige, maar overkoepelende competenties kijken. Nieuwere innovaties worden in die zin jouw hulpmiddel in de plaats dat de ze jou wegduwen. En kennis is te leren en zo kan door een inhoudelijke cursus te volgen. Indien nodig in een korte tijd snel een ander beroep doen.
Vraag en aanbod
Competenties komen uiteindelijk voort uit vraag en aanbod. Er is vraag naar een dienst en om dit goed te kunnen doen, heb je bepaalde vaardigheden en competenties nodig. Dit proces vindt op verschillende niveau plaats.
Waarde creërend en probleemoplossend
Dat is de meerwaarde van een bedrijf of organisatie en hierbinnen, vindt dit proces ook plaats. Laten we eten en drinken als voorbeeld nemen.
- Supermarkt: wij consumenten hebben een probleem dat we geen voedsel kunnen verbouwen, maar hebben eten nodig en supermarkten biedden de oplossing.
- Cassière (voor digitale tijdperk): een supermarkt heeft een probleem dat mensen de boodschappen moeten betalen en wisselgeld dienen te krijgen.
Dit is hoe banen ontstaan. Een bedrijf of organisatie lost creëert waarde en/of lost een probleem op. Om dit te bereiken zijn er mensen nodig die voldoen aan bepaalde competenties.
En waar je achter de kassa eerst goed moest kunnen rekenen, omdat er geen rekenmachine was. Is het belang hiervan afgenomen en worden servicegerichte competenties belangrijker.
Nu zie je de ontwikkeling dat de behoefte van een consument zo snel mogelijk de winkel wil verlaten. Digitale ontwikkelingen maken dit mogelijk. Scannen terwijl je shopt en in de toekomst hoef dat niet eens meer en wordt alles automatisch bijgehouden. Wat uiteindelijk kan betekenen dat er geen kassa’s meer zijn met een persoon erbij.
Dit continue proces zorgt ervoor dat er banen bijkomen en verdwijnen en de arbeidsmarkt in beweging blijft.
Dit gaat vaak geleidelijk, waardoor je van het ene naar het andere rolt als je je actief ontwikkelt. Uit een onderzoek blijkt ook dat de meeste vaardigheden door je werk worden ontwikkeld en niet door een cursus.
HINT: als je een baan vindt die jou inspireert te ontwikkelen, blijf jij een paar meter voor op de toekomstige competenties. 85% van de leertijd vindt namelijk plaats in op een informele manier. En 15% d.m.v. cursussen en specifieke leertrajecten.
Domeinspecifieke hulpmiddelen
De competenties die besproken zijn, kan je van het ene beroep naar het andere meenemen. Daarnaast heb je ook domeinspecifieke hulpmiddelen die je kunt gebruiken of moet gebruiken. Een “moetje” is bijvoorbeeld e-mail software.
In design heb je bijvoorbeeld photoshop. Analyseer je data daar heb je ook weer met specifieke software. Wat je feitelijk doet, is je kennis combineren met hardware en software, waardoor jij je kennis nóg beter kunt benutten.
Naast die digitale hulpmiddelen heb je ook media. Iemand op HR die nieuwe kandidaten voor een baan zoekt, gebruikt bijvoorbeeld LinkedIn, maar merkt door de eigen ervaring en kennis dat Instagram ook een mooi middel is. Hierbij is LinkedIn een “moetje”, omdat het gangbaar is. Maar door zelf creatief te zijn, ontdek je dat andere platformen ook heel nuttig zijn en dat maakt jou onderscheidend.
Hulpmiddelen die gebruikt worden hoeven niet strikt binnen de kaders te vallen die gangbaar voor de functie zijn. Door creatief te zijn, ontdek je zelf software of (sociale) media die aansluiten aan de behoefte. Bijvoorbeeld nieuwe kandidaten vinden voor een functie of potentiële klanten bereiken.
Daarnaast doet sommige hardware of software ook opeens de intrede in een sector die hiervoor er nooit wat mee te maken hebt. Je hebt beroepen waar 5 jaar terug een tablet nooit gebruikt werd en nu van enorme meerwaarde is.
Als je de flexibiliteit hebt, is het vaak nuttiger om er in mee te gaan dan star aan het oude te hangen.
Kan je toekomstige competenties voorspellen?
We begonnen dit artikel met een lijstje competenties. En deze zijn niet specifiek uitgelicht, omdat ze na verloop van tijd gedateerd raken. Wat waardevoller is om je een lens en de kennis te bieden die helpt om te kijken wat de nieuwe competenties worden en jij in dat gat kunt springen.
Een manier is om op een versimpelende manier naar geldstromen te kijken. Stel je neemt het bedrijf Apple nog vóórdat de iPhone op de markt kwam. Je kunt stellen dat een deel van kosten ging naar de productie van de tot dan toe populaire producten zoals de mp3’speler iPod.
Terwijl ze hier veel succes mee hadden, gingen de investeringen naar een nieuwe innovatieve telefoon. Dat werd een succes en dat succes vormt een onderdeel van het bedrijf, waardoor dat nu in het kostenplaatje valt. En vervolgens wordt er weer een nieuw innovatie budget vastgesteld. Enerzijds om de iPhone te verbeteren en om nieuwe producten te ontwikkelen.
Hieronder is dit schematisch in een model weergeven.
Het is vooral interessant als je kijkt naar grote bedrijven. Denk bijvoorbeeld aan Apple, Google, Tesla, of Amazon. Die partijen investeren bijvoorbeeld nu in kunstmatige intelligentie, digitale automatisering zowel online als fysiek. Bijvoorbeeld robots, zelfrijdende (vracht)auto’s of software die zélf gesprekken kan voeren zodat je een telefonische bestelling kan doen, zonder tussenkomst van een persoon.
Wanneer dit in de volwassenheidsfase is beland, zal er weer een nieuwe focus komen waar vol in geïnvesteerd wordt.
Ook kan je kijken naar bijvoorbeeld de geldstromen van een overheid. Die investeren miljarden voor wat zij inschatten in de toekomst essentieel is. De toekomstige banen die hieruit voortvloeien hebben weer hun eigen competenties.
Op basis van deze ontwikkelingen kan je kijken welke hulpmiddelen je tot je wil nemen om op deze golf te surfen. En welke competenties goed inspelen op de trend. Door op deze manier naar de wereld te kijken, spot je de trends van de toekomst en ben jij méér dan voorbereid!
